Logistyka wewnętrzna i jej optymalizacja dla efektywności w przedsiębiorstwie.

 

Współczesny rynek stawia przed przedsiębiorstwami coraz większe wyzwania. Rosnąca konkurencja, presja na obniżanie kosztów i coraz wyższe wymagania klientów wymuszają optymalizację wszystkich procesów w firmie. Jednym z kluczowych obszarów, w którym można uzyskać znaczące korzyści, jest logistyka wewnętrzna – mówi Krzysztof Obroślak, Kierownik Projektu w Logifact – Systems.

 

 

 

 

Krzysztof Obroślak

Kierownik Projektu

 w Logifact-Systems

 

Logistyka wewnętrzna – co to jest ?

 

Logistyka wewnętrzna obejmuje wszystkie wewnątrzzakładowe procesy przepływu towarów w magazynach oraz na produkcji począwszy od kontroli i przyjęcia towarów do magazynu poprzez magazynowanie, kompletacje zamówień, przygotowanie do wysyłki (kontrola, pakowanie, etykietowanie etc.) aż po załadunek. W przypadku przedsiębiorstw produkcyjnych logistyka wewnętrzna obejmuje również wszystkie procesy związane z zaopatrzeniem produkcji w niezbędne surowce i komponenty, z odbiorem wyrobów gotowych/półwyrobów, z zarządzaniem przesunięciami oraz buforami między produkcyjnymi.

 

Logistyka wewnętrzna – znaczenie

 

Efektywna logistyka wewnętrzna ma kluczowe znaczenie dla sprawnego funkcjonowania całego łańcucha dostaw, którego jest jednym z kluczowych elementów. Pozwala ona na:

 

Obniżenie kosztów magazynowania

 

Poprzez optymalizację przestrzeni magazynowej, zmniejszenie kubatury potrzebnej do magazynowania, minimalizację czasu dostępu do towarów oraz redukcję ilości zbędnych operacji w magazynie.

 

Zwiększenie efektywności operacji logistycznych

 

Lepsze planowanie produkcji i koordynacja procesów składowania, przyjęć i wydań towarów prowadzi do szybszego przepływu towarów przez magazyn, a co za tym idzie – zmniejszenie ryzyka popełnienia ewentualnych błędów i występowania opóźnień.

 

Poprawa jakości obsługi klienta

 

Szybsze i bardziej precyzyjne realizowanie zamówień, zapewnienie dostępności produktów na czas oraz lepsze zarządzanie poziomem zapasów przekłada się na zadowolenie klientów i budowanie ich lojalności – a to z kolei zwiększa zaufanie do przedsiębiorstwa.

 

Wzrost konkurencyjności firmy

 

Poprzez zwiększenie efektywności operacyjnej, optymalne wykorzystanie zasobów, szybsze reagowanie na zmiany na rynku oraz elastyczność w obsłudze klientów, co pozwala na budowanie silniejszej pozycji rynkowej i zdobywanie przewagi nad konkurencją.

 

W tym artykule przyjrzymy się bliżej kluczowym elementom logistyki wewnętrznej.

 

 

 

 

Logistyka wewnętrzna. Elementy kształtujące logistykę wewnętrzną

 

Na logistykę wewnętrzną składa się wiele różnych procesów. Te fundamentalne i najważniejsze to:

 

Transport wewnętrzny

 

Transport wewnętrzny (wewnątrzzakładowy) to przemieszczanie ładunków wewnątrz zakładu, najczęściej na niewielkie odległości, począwszy od rozładunku z zewnętrznego środka transportu, poprzez wprowadzenie towaru do miejsc składowania, przemieszczanie pomiędzy strefami (np. magazynem a strefą produkcji) aż po załadunek zewnętrznych środków transportu. Obejmuje przemieszczanie materiałów i produktów wewnątrz zakładu.

 

Metody transportu wewnętrznego

 

Do transportu wewnętrznego wykorzystywane jest szereg urządzeń – różniących się specyfikacją, funkcjonalnościami i wieloma innymi cechami. To między innymi:

 

Wózki widłowe podnośnikowe (przeznaczone do transportu poziomego oraz pionowego)

• Czołowe wózki podnośnikowe – klasyczne wózki widłowe, w procesach których operator usytuowany jest przodem do kierunku jazdy

• Wózki wysokiego składowania typu reach-truck – wózki z przesuwnym masztem, w których operator usytuowany jest bokiem do kierunku jazdy

• Wózki typu VNA – wózki przeznaczone do pracy w wąskich korytarzach roboczych, z podnoszoną kabiną operatora

• Czterokierunkowe wózki widłowe, wyposażane najczęściej w dedykowany maszt do transportu towarów ponadgabarytowych i dłużycowych

Wózki widłowe unoszące

• Wózki widłowe do poziomego transportu palet (np. rozładunku bądź załadunku naczepy), mogą być dodatkowo wyposażone w platformę dla operatora

• Wózki AGV – autonomiczne samojezdne wózki do transportu palet (bez udziału operatora) poruszające się po ściśle zdefiniowanych trasach

 

Przenośniki transportowe

Rolkowe lub taśmowe – w zależności od wielkości, dedykowane do transportu palet lub pojemników/ kartonów, realizujące transport w poziomie lub pokonujące różnicę wysokości.

 

Układnice paletowe

Automatyczne urządzenia do transportu palet (lub pojemników) poruszające się w korytarzach roboczych pomiędzy regałami.

 

Wózki typu „shuttle”

Kartony lub palety wstawiane i pobierane są automatycznie do/z regałów przez specjalistyczny wózek elektryczny przemieszczający się po szynach wewnątrz kanałów towarowych lub na jednym poziomie korytarza roboczego.

 

Składowanie

 

Obejmuje przechowywanie materiałów i produktów w sposób uporządkowany i bezpieczny. Wyróżniamy różne rodzaje składowania:

• Towary spaletyzowane

• Towary drobnicowe

• Towary ponadgabarytowe

• Towary sypkie

 

Sposoby składowania następujących typów towarów

Podobnie jak istnieją różne metody i narzędzia przeznaczone do transportu wewnętrznego, tak samo zróżnicowane są systemy składowania. Wykorzystanie

 

Towary spaletyzowane

Regały paletowe o pojedynczej głębokości składowania najpopularniejszy sposób składowania palet; rzędowe regały paletowe są najczęściej obsługiwane przez wózki podnośnikowe czołowe lub typu reach-truck (w przypadku korytarzy roboczych o standardowej szerokości pomiędzy regałami), wózki typu VNA pracujące w wąskich korytarzach roboczych lub np. przez układnice paletowe w zautomatyzowanych systemach składowania

Regały paletowe o podwójnej głębokości składowania to rzędowe regały paletowe zestawione w sposób, który daje większą gęstość składowania, ale operator nie ma bezpośredniego dostępu do palet postawionych „z tyłu”; do ich obsługi wymagane są specjalne wózki wyposażone w widły teleskopowe

Regały przepływowe paletowe – jedna strona regału pełni funkcję załadunkową a druga strona funkcję odbierającą; palety po odstawieniu do regału przemieszczają się w kierunku strony odbierającej za pomocą łóż rolkowych o odpowiednim stopniu nachylenia. Z uwagi na brak bezpośredniego dostępu do każdej palety, w każdym kanale powinien znajdować się ten sam towar.

Regały wjezdne – system składowania blokowego, gdzie palety odstawiane są w głąb regału; w przeciwieństwie do regałów przepływowych, jednorodny pod względem towaru (z uwagi na brak bezpośredniego dostępu do każdej palety) musi być cały blok a więc wszystkie kanały usytuowane jeden nad drugim, a nie tylko pojedynczy kanał

Regał paletowy typu Shuttle – system składowania obsługiwany nie poprzez tradycyjne wózki widłowe, tylko poprzez półautomatyczne lub automatyczne wózki do transportu palet, przemieszczające się po szynach wewnątrz kanałów (czyli w ramach zagęszczonego systemu składowania podobnego jak w regałach wjezdnych)

Regały przesuwne – system składowania składający się z rzędowych regałów paletowych, usytuowanych na ruchomych podstawach, umożliwiających ich przesuwanie (prostopadle do korytarza); system ten ogranicza liczbę korytarzy roboczych, zwiększając dzięki temu gęstość składowania

 

Towary drobnicowe

Regały półkowe – klasyczne regały rzędowe do składowania towarów luzem bądź w kartonach/ pojemnikach; posiadają wymiary umożliwiające dostęp do towaru bezpośrednio przez pracownika magazynowego, bez konieczności stosowania wózków czy sprzętu pomocniczego

Regały przepływowe półkowe – funkcjonalnie identyczne jak paletowe regały przepływowe, jednak mniejsze, dostosowane do składowania kartonów i obsługiwane bezpośrednio przez pracowników magazynowych z poziomu posadzki

Regały windowe – system składowania działający w wariancie „towar do człowieka, w ramach którego towar składowany jest na półkach umieszczonych jedna nad drugą, które są transportowane windą na dół, do okna dostępowego, umożliwiającego pobranie lub odłożenie towaru na półkę z poziomu posadzki

Automatyczny magazyn pojemnikowy – układ składający się z rzędowych regałów dedykowanych do składowania pojemników, oraz korytarzy roboczych pomiędzy nimi, w których poruszają się układnice; integralną częścią tego systemu jest układ przenośników transportujących pojemniki, m.in. do stacjonarnych stanowisk kompletacyjnych pracujących w wariancie „towar do człowieka”

Towary ponadgabarytowe i dłużycowe

Składowanie blokowe – system składowania bez wykorzystywania regałów, gdzie towary usytuowane są na posadzce lub ustawiane jeden na drugim.

Regały wspornikowe – to system składowania wyposażony we wsporniki odchodzące od ramy regału, umożliwiające odkładanie na nie np. rur, prętów czy innych elementów dłużycowych.

Automatyczne magazyny blach – magazynowanie arkuszy blach z wykorzystaniem systemu specjalnej układnicy dopasowanej do rozmiarów i właściwości składowanych artykułów.

Towary sypkie niespaletyzowane

Jednym z najpopularniejszych systemów składowania sypkich, niespaletyzowanych towarów, są silosy.

 

Jak usprawnić logistykę wewnętrzną?

 

Efektywne zarządzanie logistyką wewnętrzną jest kluczowe dla sukcesu każdej firmy. Poprzez optymalizację logistyki wewnętrznej, na którą składają się procesy transportu wewnątrzzakładowego oraz procesów składowania, przedsiębiorstwa mogą zredukować koszty magazynowania, zwiększyć wydajność operacji logistycznych, poprawić obsługę klienta oraz wzmocnić swoją pozycję konkurencyjną.

 

Nowoczesne technologie i zaawansowane systemy informatyczne stanowią niezbędne narzędzia do efektywnego zarządzania zasobami i optymalizacji procesów, umożliwiając firmom szybką adaptację do zmieniających się warunków rynkowych. Mowa tu nie tylko u urządzeniach wchodzących w skład tzw. automatyki magazynowej, ale także magazynowych systemów informatycznych klasy WMS. System WMS pozwala zwiększyć wydajność procesów magazynowych, uporządkować ich przebieg, a także – wspomagać kadrę kierowniczą i zarządzającą w podejmowaniu optymalnych decyzji zarządczych.

 

Dodatkowo, rolę kluczową w usprawnianiu logistyki wewnętrznej odgrywa doradztwo logistyczne oraz projektowanie. Firmy takie jak Logifact – specjalizujące się w doradztwie i projektowaniu logistycznym – dysponują wiedzą i doświadczeniem, niezbędnym w identyfikowaniu obszarów do poprawy i proponowaniu rozwiązań pozwalających na usprawnienie procesów logistycznych. Dzięki ich ekspertyzie, przedsiębiorstwa mogą skutecznie wdrożyć innowacyjne strategie logistyczne, które przyczynią się do osiągnięcia optymalnych wyników i sukcesu na rynku. W związku z tym, inwestowanie w współpracę z firmami doradczo-projektowymi staje się kluczowym elementem strategii rozwoju logistyki wewnętrznej.