Łańcuch dostaw a logistyka magazynowa

 

Co składa się na łańcuch dostaw i o czym trzeba pamiętać przy zarządzaniu tym łańcuchem? Tłumaczy Tomasz Czajkowski, Starszy Specjalista ds. Systemów Logistycznych w Logifact-Systems.

 

 

 

Tomasz Czajkowski

Starszy Specjalista ds. Systemów Logistycznych

 w Logifact-Systems

 

 

 

 

Logistyka, jako obszar działalności o ogromnym zasięgu, obejmuje zarówno wewnętrzne procesy przedsiębiorstw, jak i szerokie relacje między podmiotami na poziomie branżowym, krajowym i globalnym. Kluczowym terminem w kontekście powiązanych przedsiębiorstw jest łańcuch dostaw będący pojęciem nadrzędnym w stosunku do łańcucha logistycznego, który z kolei zawiera w sobie pojęcie logistyki magazynowej. Łańcuch dostaw można zdefiniować jako sekwencję procesów, ściśle powiązany z przepływem informacji, obejmującą wszelkie działania prowadzone przez zaangażowane w te procesy jednostki organizacyjne, od pozyskiwania surowców po dostarczenie finalnego produktu do klienta. Początek tego procesu datuje się więc od momentu nabycia surowców i materiałów, a kończy, gdy produkt trafia do odbiorcy ostatecznego.

 

 

Ogniwa łańcucha dostaw

 

 

Różnorodność ogniw łańcucha dostaw uwydatnia jego złożoność. Producent, jako pierwsze ogniwo, odpowiedzialny jest najpierw za pozyskanie a później za przetwarzanie surowców w półprodukty lub gotowe wyroby. Magazyny pośrednie pełnią rolę miejsc przechowywania i przetwarzania towarów na różnych etapach łańcucha dostaw. Usługi transportowe oraz procesy dystrybucji łączą poszczególne ogniwa i są kluczowe dla utrzymania płynności i terminowości dostaw. Składowanie stanowi zarówno element magazynowania, jak i procesu dystrybucji. Etap sprzedaży jest końcową fazą, gdzie produkt dociera do ostatecznego klienta.

 

 

Zarządzanie łańcuchem dostaw

 

 

Efektywne funkcjonowanie łańcucha dostaw opiera się na relacjach między jego różnymi ogniwami. Zarządzanie łańcuchem dostaw obejmuje więc planowanie, realizację oraz ciągły nadzór nad procesami przepływu materiałów i informacji a także koordynację wszelkich działań logistycznych, operacyjnych i biznesowych począwszy od pozyskania surowców i materiałów produkcyjnych a skończywszy na doręczenie produktu klientowi. Tak więc jako najistotniejsze możemy tu wymienić: zarządzanie zakupami (pozyskiwaniem niezbędnych komponentów), zarządzanie zapasami w całym łańcuchu dostaw, zarządzanie procesami magazynowymi (od przyjęcia do magazynu do wysyłki skompletowanych zamówień), planowanie i realizację produkcji, zarządzanie transportem i dystrybucją. Odpowiednie zarządzanie powyższymi procesami jest kluczowe dla zachowania ciągłości i efektywności całego łańcucha dostaw.

 

 

Rola technologii w zarządzaniu łańcuchem dostaw

 

 

Współczesne technologie informacyjne, takie jak systemy ERP, WMS, TMS, platformy komunikacyjne czy platformy e-commerce, a także analiza danych i automatyzacja, odgrywają kluczową rolę w doskonaleniu łańcuchów dostaw. Integracja tych technologii umożliwia automatyzację procesów, poprawę widoczności i kontroli nad przepływem towarów. Technologie te stanowią fundament skutecznego zarządzania łańcuchem dostaw, pozwalając przedsiębiorstwom zoptymalizować koszty, czas realizacji procesów, a w konsekwencji zwiększyć satysfakcję klientów.

 

 

Cele zarządzania łańcuchem dostaw

 

 

Głównym celem zarządzania łańcuchem dostaw jest zapewnienie dostępności odpowiednich towarów/usług w odpowiednim miejscu, czasie i ilościach. Optymalizacja kosztów, czasu realizacji procesów oraz zwiększenie satysfakcji klienta są kluczowymi aspektami skutecznego zarządzania łańcuchem dostaw.

 

 

Rola logistyki magazynowej w łańcuchu dostaw

 

 

Magazyn jest istotnym elementem łańcucha dostaw, z uwagi na to, że stanowi węzeł sieci logistycznej. Często jest postrzegany negatywnie z powodu kosztów, jakie generuje. Niemniej jednak, pełni kluczową rolę w wspieraniu przepływu produktów, stanowiąc niezbędne ogniwo do właściwego funkcjonowania całego łańcucha logistycznego. Zasada 7W, definiująca efektywność procesów logistycznych, odnosi się do dostarczania:

 

1. właściwego produktu,
2. we właściwej ilości,
3. w właściwym stanie,
4. do właściwego miejsca,
5. o właściwym czasie,
6. do właściwego klienta,
7. przy właściwym koszcie.

 

 

Magazyn, jako element łańcucha dostaw, odgrywa kluczową rolę w realizacji wielu z tych elementów. Oprócz samego transportu, którego obszarem zainteresowań są w głównej mierze miejsce, czas i klient, te zasady efektywnej realizacji procesów logistycznych znajdują się w zakresie odpowiedzialności magazynu, który powinien wydawać właściwy produkt, w odpowiedniej ilości i we właściwym stanie. W realizacji tych celów niezbędne są przekształcenia dokonywane w węzłach systemu logistycznego jakimi są najczęściej właśnie magazyny. Rozpatrując łańcuch dostaw od lewej (zaopatrzenie) do prawej strony (dystrybucja), można zauważyć pewną prawidłowość, polegającą na tym, że zwiększa się zakres obsługiwanego asortymentu, a zmniejsza ilość pojedynczego produktu, co przedstawiono poniższym rysunku.

 

 

 

 

 

Zależność tę uzyskuje się dzięki wspomnianym powyżej przekształceniom, które nadają produktom wartości dodanej z punktu widzenia odbiorcy ostatecznego. Chcąc to realizować, nieodłącznym elementem jest generowanie kosztów, które w znacznej mierze wpływają na ostateczną cenę produktu. Aby była atrakcyjna, przedsiębiorstwa powinny przykładać dużą wagę do ich optymalizacji w każdym pojedynczym ogniwie łańcucha dostaw.

Oprócz samego ścisłego etapu magazynowania wiele działań logistyki, jak zaopatrzenie, produkcja czy dystrybucja również obejmuje składowanie towarów i inne czynności wewnątrzmagazynowe, co jest powodem, dla którego logistyka magazynowa pełni niezwykle istotną rolę w gospodarce oraz działalności przedsiębiorstw.

 

 

Łańcuch dostawy a rola magazynów w przekształceniach produktów

 

 

Magazyny to nie tylko składowanie towarów, lecz również miejsce przekształceń ilościowych i jakościowych. Centra dystrybucyjne pełnią istotną rolę w zwiększaniu wartości towarów dla ostatecznych klientów poprzez przekształcenia realizowane w ich obrębie.

 

 

Łańcuch dostaw a optymalizacja kosztów

 

 

Generowanie kosztów w procesie przekształceń w magazynie jest nieuniknione, ale istnieje konieczność ich optymalizacji, aby wpłynąć korzystnie na ostateczną cenę produktu. Optymalizacja kosztów jest kluczowym elementem atrakcyjności cenowej produktu i konkurencyjności przedsiębiorstwa.

 

 

Logistyka magazynowa a jej znaczenie dla efektywności

 

 

Logistyka magazynowa pełni istotną rolę w gospodarce i działalności przedsiębiorstw, wspierając efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw i jego funkcjonowanie. Uwzględnienie przekształceń i kosztów w procesie optymalizacji łańcucha dostaw jest niezbędne dla osiągnięcia sukcesu i zadowolenia klientów. Poprzez integrowanie technologii, zarządzanie efektywnością procesów oraz optymalizację kosztów, przedsiębiorstwa mogą skutecznie konkurować na rynku, dostarczając produkty w sposób szybki, ekonomiczny i zgodny z oczekiwaniami klientów. Optymalizacja łańcucha dostaw staje się więc kluczowym wyzwaniem dla przedsiębiorstw, wymagającym ciągłego doskonalenia i dostosowywania się do zmieniających się warunków rynkowych.

 

Biorąc pod uwagę kontekst współczesnych wyzwań biznesowych, integracja nowoczesnych technologii informacyjnych stanowi fundament udanego zarządzania łańcuchem dostaw. Wymienione wcześniej technologie takie jak ERP, WMS, TMS, platformy komunikacyjne czy śledzenie za pomocą RFID umożliwiają automatyzację kluczowych procesów zarządzania. Analiza danych pozwala na lepsze zrozumienie i optymalizację poszczególnych etapów łańcucha wartości, a zastosowanie urządzeń automatyki przyczynia się do skrócenia czasu realizacji procesów, eliminacji błędów ludzkich i zwiększenia efektywności operacyjnej.

 

Współczesne przedsiębiorstwa zdają sobie sprawę z roli logistyki magazynowej jako jednego z kluczowych ogniw łańcucha dostaw. Mimo pewnego negatywnego obrazu związanego z kosztami związanymi z magazynowaniem, to właśnie tutaj dokonuje się kluczowych przekształceń produktów. Magazynowanie to nie tylko przechowywanie towarów, ale także miejsce, gdzie nadawane są wartości dodanej, zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Centra dystrybucyjne pełnią rolę nie tylko buforowania zapasów, ale również miejsc, gdzie towar nabiera ostatecznej postaci przed trafieniem do klienta końcowego.

 

 

Łańcuch dostaw – inwestycje są kluczowe

 

 

Optymalizacja kosztów w łańcuchu dostaw to nie tylko redukcja wydatków, ale również skoncentrowane inwestowanie w kluczowe obszary. W kontekście magazynu, optymalizacja kosztów obejmuje efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi, wykorzystanie nowoczesnych technologii magazynowych, a także skuteczne planowanie i monitorowanie procesów logistycznych. Odpowiednia optymalizacja przekłada się na konkurencyjność przedsiębiorstwa, umożliwiając dostarczanie produktów o wysokiej jakości w atrakcyjnych cenach.

 

Logistyka magazynowa odgrywa kluczową rolę w skomplikowanym i dynamicznym środowisku łańcucha dostaw. Jej efektywne zarządzanie staje się strategicznym narzędziem dla przedsiębiorstw, pozwalając im nie tylko spełniać oczekiwania klientów, ale także zdobywać przewagę konkurencyjną poprzez optymalizację procesów, innowacyjne podejście do technologii i skoncentrowane inwestowanie w kluczowe obszary działalności.