Projekt logistyczny – czego nie może w nim zabraknąć?

 

Jakie elementy są kluczowe w realizacji projektu logistycznego? Czym właściwie jest, czemu służy i z czego się składa? Nasz ekspert, Krzysztof Obroślak – Kierownik Projektu w Logifact-Systems – odpowiada na każde z postawionych wyżej pytań.

 

 

Krzysztof Obroślak

Kierownik Projektu 

 w Logifact-Systems

 

Czym jest projekt logistyczny?

 

Projekt logistyczny magazynu to inaczej projekt ukształtowania funkcjonalno-przestrzennego hali magazynowej oaz dobór i zwymiarowanie niezbędnego wyposażenia technicznego oraz zasobów ludzkich. Polega on, w głównej mierze, na opracowaniu możliwie optymalnych procesów magazynowych oraz takiego układu samego magazynu i jego wyposażenia technicznego, które zapewnią szybkie, efektywne i bezbłędne realizowanie zaprojektowanych procesów.

 

Warto oczywiście odnotować, że nie jest to projekt rozumiany w kontekście architektonicznym – logistycy nie zajmują się projektowaniem budynków i samej konstrukcji magazynu, ale samej koncepcji funkcjonalno-przestrzennej i wyposażenia technicznego. Biuro architektoniczne często współpracuje z planistami logistycznymi, ale skupia się na projektowaniu budynków.

 

Najczęściej przedsiębiorcy zwracają się do biur doradczo-projektowych w dwóch przypadkach. Pierwszy to sytuacja, w której klient przychodzi do biura projektowego i nie ma jeszcze wybudowanego magazynu, a dysponuje jedynie działką. Może się zdarzyć, że taki klient nie wie nawet, jakiej wielkości magazynu potrzebuje. Analiza i projekt mogą mu w tym wydatnie pomóc.

 

Drugi przypadek dotyczy budynków już istniejących i zaprojektowanie wyposażenia oraz procesów w istniejących magazynach. Taki projekt w istniejącym magazynie może też obejmować po prostu przebudowę dotychczasowego obiektu i jego przeorganizowanie. Projektowanie nowego magazynu jest znacznie prostsze niż przystosowywanie już istniejącego obiektu, który może posiadać ograniczenia związane z infrastrukturą.

 

Z czego składa się projekt logistyczny magazynu?

 

Przyjęło się, że projekt logistyczny można podzielić na dwie podstawowe, przenikające się warstwy – „procesową” i szeroko rozumianego „wyposażenia technicznego”.

 

Warstwa „procesowa” obejmuje zaprojektowanie szeroko pojętego procesu logistycznego w magazynie. Innymi słowy: projekt mówi o tym, jak będzie wyglądał przepływ towarów w magazynie: od przyjęcia towaru i rozładunku, przez składowanie, kompletację, kontrolę wyjściową, aż po załadunek. Jednocześnie projekt ma na celu zwymiarowanie wszystkich zaprojektowanych procesów np. musi zostać oszacowane zapotrzebowanie na składowanie palet czy ilość kompletowanych pozycji (dla zleceń wydania) w godzinie szczytowej.

 

Na podstawie ustalonych i zwymiarowanych procesów magazynowych można zająć się projektowaniem „technicznej” strony magazynu obejmującej głównie opracowanie layout’u magazynu i jego wyposażenia w niezbędne urządzenia i infrastrukturę.

 

Odpowiedni layout magazynu jest kluczowy dla zapewnienia efektywności operacyjnej, ponieważ właściwe rozmieszczenie i zwymiarowanie stref magazynowych i infrastruktury minimalizuje czas i koszty operacyjne. Projekt logistyczny zakłada wyodrębnienie i zwymiarowanie stref i obszarów magazynowych i dobranie do każdego z nich odpowiednich środków technicznych: regałów, systemów składowania, urządzeń, środków transportu wewnętrznego, ewentualnej automatyki magazynowej i wielu innych. Bardzo istotnym zadaniem projektowym oprócz zwymiarowania technicznego jest oszacowanie zapotrzebowania na zasoby ludzkie.

 

Masterplan magazynu integruje aspekty budowlane z logistycznymi, obejmując dobór systemów składowania oraz projektowanie przepływów towarowych, co jest kluczowe dla efektywności działania magazynu.

 

 

 

Jak powstaje projekt logistyczny magazynu?

 

Audyt procesów logistycznych.

 

Zanim biuro projektowe opracuje koncepcję funkcjonalno-przestrzenną magazynu, klient musi dostarczyć mu jak najwięcej danych o swoim przedsiębiorstwie. Im bardziej kompletne i wyczerpujące są informacje, tym lepsza „sytuacja wyjściowa” i większa szansa, że projekt sprosta oczekiwaniom klienta.

 

Pierwszym punktem jest wystąpienie do klienta o dane. W Logifact-Systems opracowujemy specjalne ankiety, w których szczegółowo objaśniamy, jakich danych potrzebujemy i jak rozumiemy określone pojęcia i punkty. Wypełniona ankieta wraca do nas w postaci surowych danych – m.in. na temat poszczególnych procesów logistycznych, wielkości i struktury przepływów towaru na wejściu i wyjściu oraz składowaniu. Dobrą praktyką jest też „wizja lokalna” – spotkanie z klientem, poznanie lepiej jego firmy oraz przyjrzenie się z bliska samemu magazynowi oraz aktualnie realizowanym procesom. Taki audyt procesów logistycznych daje pełniejsze spojrzenie na to, jak funkcjonuje przedsiębiorstwo i umożliwia efektywne planowanie projektu logistycznego.

 

Wszystkie te dane są bazą do dalszej pracy, ale nie są one wystarczające – klient powinien bowiem dostarczyć prognozy dotyczące dalszego rozwoju przedsiębiorstwa. Zwykle bowiem magazyn jest projektowany na okres mniej więcej 5 lat do przodu – dlatego warto, aby uzyskać informacje na temat tego, jak przedsiębiorstwo „zamierza rosnąć” – czy przewiduje wzrosty sprzedaży, zmianę struktury wysyłek (np. z uwagi na rozszerzenie obsługi o klientów B2B lub B2C) lub znaczne powiększenie zakresu asortymentu. Magazyn powinien bowiem być przygotowany nie tylko do działania w chwili „startu”, ale również w nieco odleglejszej perspektywie.

 

Wszystkie zgromadzone informacje – surowe dane, prognozy, ale także obserwacje podczas wizji lokalnej – są podstawą do stworzenia projektu logistycznego.

 

Jak wygląda projekt logistyczny magazynu?

 

Projekt logistyczny to dokument, w którym szczegółowo omówione oraz rozrysowane zostaną wszystkie zaprojektowane procesy zachodzące w magazynie oraz różne warianty wyposażenia tego magazynu, z uwzględnieniem organizacji pracy na poszczególnych stanowiskach pracy. Najczęściej dokument zaczyna się od opisu i charakterystyki stref funkcjonalnych m.in. strefy przyjęć, składowania, kompletacji czy kontroli wyjścia. Każda strefa zostaje odpowiednio zwymiarowana pod kątem wymaganej powierzchni i liczby miejsc paletowych czy półkowych oraz przedstawiona na planie magazynu.

 

Kolejny etap to szczegółowe opisy procesów magazynowych. Dla każdego procesu obliczana jest dobowa pracochłonność, a na jej podstawie, zestawionej z harmonogramem czasu pracy, wyznaczana jest wymagana liczba pracowników i środków technicznych, takich jak np. wózki widłowe. To przekłada się na wyliczenie nakładów i kosztów związanych z wyposażaniem i utrzymaniem magazynu. Ważnym elementem jest również odpowiednie zaplanowanie infrastruktury dla samochodów ciężarowych, co jest kluczowe dla sprawnej logistyki wewnętrznej.

 

Kluczowe elementy projektu logistycznego

 

Każdy ze wspomnianych etapów tworzenia projektu logistycznego jest niesłychanie istotny, ale spaja je wspólny mianownik – zrozumienie potrzeb klienta. To warunek absolutnie nieodzowny, aby projekt odpowiadał oczekiwaniom klienta, był zbieżny z jego potrzebami oraz uwzględniał plany rozwoju. Bardzo ważna jest też jakość danych, zapewnionych przez klienta – to one stanowią bowiem fundament całego dalszego procesu projektowego, zatem powinny być maksymalnie precyzyjne, pełne i zgodne z rzeczywistością. Podobnie jest zresztą z prognozami – powinny być one realistyczne i skorelowane z planami rozwoju przedsiębiorstwa.